Vat Phou, một ngôi đền cổ ở tỉnh Champasak của Lào, đã được giới thiệu trong bài viết của National Geographic Travel như một viên ngọc ẩn dành cho những du khách tìm kiếm sự yên bình, lịch sử và vẻ đẹp mà không phải chen chúc đông đúc.
Di sản thế giới UNESCO này được ca ngợi vì “sự giống nổi bật với Angkor Wat của Campuchia” nhưng mang đến trải nghiệm yên tĩnh và gần gũi hơn.
Trong bài viết, National Geographic nhấn mạnh đến những giá trị kiến trúc và tâm linh độc đáo của Vat Phou, mô tả nơi này như một “phiên bản thay thế du lịch” cho Angkor Wat. Trong khi ngôi đền mang tính biểu tượng của Campuchia đón khoảng sáu triệu du khách mỗi năm, Vat Phou vẫn là một điểm đến ít người biết đến.
Bối Cảnh Tương Đồng
Cả hai ngôi đền đều được xây dựng trong thời kỳ Đế chế Khmer, kéo dài từ thế kỷ 9 đến thế kỷ 15, và chia sẻ nhiều yếu tố đặc trưng như các cột đá chạm khắc và biểu tượng tôn giáo bắt nguồn từ vũ trụ quan Hindu.
Tuy nhiên, bài viết trên National Geographic chỉ ra rằng cách bố cục của chúng lại khác biệt.
Angkor Wat có các vòng thành đồng tâm tượng trưng cho núi Meru – trung tâm huyền thoại của vũ trụ, trong khi Vat Phou được thiết kế theo trục tuyến tính với con đường lát đá dài gần một dặm, dẫn du khách lên ngọn đồi tới một ngôi đền được cung cấp nước bởi suối tự nhiên.
Con đường đi lên này, chia thành bảy bậc thang đá, được nhấn mạnh là yếu tố mang lại sức mạnh tâm linh cho Vat Phou.
Thiết kế này cho phép du khách trải qua hành trình leo dần qua những công trình linh thiêng, kết thúc ở ngôi đền phủ rêu với các chạm khắc apsara và thần Hindu.
Ban đầu, nơi đây thờ một linga tượng trưng cho thần Shiva, nhưng sau sự suy tàn của Đế chế Khmer vào thế kỷ 13, ngôi đền được thay thế bằng tượng Phật.
Lịch Sử, Huyền Thoại Và Sự Tĩnh Lặng Đan Xen
National Geographic cũng nhấn mạnh bối cảnh thiên nhiên của Vat Phou như một điểm khác biệt.
Khu phức hợp đền nằm dưới chân núi Lingaparvata, hay Núi Linga, được đặt tên theo đỉnh núi hình sinh thực khí gắn liền với thần Shiva.
Chỉ cách thị trấn Champasak khoảng bốn dặm, với kiến trúc và cảnh quan ven sông, Vat Phou được coi là dễ tiếp cận và mang đến cảm giác thư giãn hiếm có.
Bài viết cũng đề cập đến nguồn gốc bí ẩn của di tích.
Dù lịch sử đầy đủ vẫn chưa được làm rõ, truyền thuyết địa phương kể rằng vua Kammatha đã xây ngôi đền đầu tiên sau khi những quái vật thần thoại đòi công chúa Nong Sida của ông. Một gian nhà nhỏ và thư viện ẩn mang tên công chúa vẫn còn tồn tại gần đó.
Lễ Hội Hàng Năm – Bảo Tồn Truyền Thống Lễ Hội Vat Phou
Ngoài ý nghĩa khảo cổ, ngôi đền tiếp tục đóng vai trò là trung tâm tâm linh và nơi tụ họp cộng đồng trong các dịp lễ hội.
Vat Phou được nhiều người Lào tôn kính như một địa điểm linh thiêng, được tin là có sức mạnh bảo hộ. Nơi đây vẫn là điểm hành hương và du lịch văn hóa quan trọng.
Mỗi năm, tỉnh Champasak tổ chức Lễ hội Vat Phou để tưởng nhớ di sản của ngôi đền. Lễ hội có nhiều hoạt động truyền thống và hiện đại, thu hút cả du khách trong nước lẫn quốc tế.
Theo National Geographic, chính sự kết hợp giữa lịch sử, huyền thoại và sự tĩnh lặng gần như tuyệt đối đã khiến Vat Phou trở thành một trong những địa điểm linh thiêng bị đánh giá thấp nhất trong khu vực.